Diensten
De Erfgoedwet, die vanaf 2024 voor een deel zal opgaan in de Omgevingswet, legt de verantwoordelijkheid voor ons archeologisch erfgoed bij de overheid. Archeologie moet dus al in een vroeg stadium worden meegewogen in de ruimtelijke planprocedures. Voor u betekent dat, dat de overheid u kan verplichten om archeologisch onderzoek te doen voordat u de bodem gaat verstoren. Dat hele traject kunnen we voor u oppakken. We kijken wat er specifiek voor uw project wel of niet moet gebeuren en u krijgt voor elke fase een op maat gesneden pakket van diensten. Dat scheelt kopzorgen!
Lees hier meer over de verschillende fasen van onderzoek. Wilt u toch nog meer weten? Neem even contact op, of vraag direct een offerte aan.
Advies
Gaat u bouwen of slopen? Dan moet u voor een omgevingsvergunning waarschijnlijk archeologisch onderzoek laten doen. Archeologisch onderzoek bestaat uit verschillende stappen. Niet alle stappen zijn echter noodzakelijk. Wij kunnen u adviseren en helpen bij elke stap: van vergunningaanvraag tot en met de verklaring van een archeologievrij bouwterrein. We maken al in de voorbereidingsfase van uw project inzichtelijk waar de risico’s, maar óók de kansen voor u liggen!
Archeologisch beleid
Archol ondersteunt ook gemeenten en andere overheden bij de uitvoering van hun archeologische beleidstaken: van de beoordeling van vergunningaanvragen en archeologische rapportages tot het ontwikkelen en actualiseren van (gemeentelijk) archeologiebeleid dat voldoet aan de eisen van de nieuwe Omgevingswet.
Bureauonderzoek
Het bevoegd gezag wil eerst weten hoe groot de kans is dat archeologische resten aanwezig zijn in het terrein dat u gaat ontwikkelen. Dat zoeken we uit achter ons bureau: een inventariserend onderzoek naar de bodemopbouw, landschappelijke situatie, eerder onderzoek in de regio en eventuele bekende vondsten. Dit is een standaard onderzoek aan het begin van het archeologische traject. Wanneer dit in kaart is gebracht kan de potentiële archeologische waarde van het terrein worden ingeschat en worden zo nodig de vervolgstappen bepaald.
Booronderzoek
Een archeologisch bureauonderzoek wordt vaak gevolgd door, of gecombineerd met een booronderzoek. Met een verkennend booronderzoek bekijken we de landschappelijke situatie en of de bodem ter plaatse nog intact is. Met karterend onderzoek proberen we archeologische vindplaatsen op te sporen, en met waarderend booronderzoek krijgen we inzicht in de datering, aard, conservering en gaafheid van een vindplaats.
Booronderzoek gebeurt meestal handmatig, maar soms is het praktischer om mechanische boringen te zetten. Na een booronderzoek bieden we het bevoegd gezag advies over eventuele vervolgstappen: vrijgeven of verder onderzoeken. Zij bepalen of dit advies wordt opgevolgd.
Proefsleuven
Als op basis van een bureau- en/of booronderzoek blijkt dat archeologische resten in de bodem aanwezig zijn, dan volgt vaak een proefsleuvenonderzoek om deze in kaart te brengen. Er worden machinaal sleuven uitgegraven, strategisch verspreid over het terrein, tot op het archeologisch niveau om de kwaliteit van de sporen en vondsten vast te stellen. Daarmee bepalen we of de vindplaats behoudenswaardig is. Een advies aan de bevoegde overheid kan zijn: vrijgave van het terrein (u kunt verder met uw plannen), behoud van de resten in situ (de resten moeten in de bodem bewaard blijven), of behoud door middel van opgraven. Zoals bij elk advies bepaalt het bevoegd gezag weer of dit moet worden opgevolgd.
Opgraving
Is een vindplaats behoudenswaardig gebleken en moeten de resten worden opgegraven? Dan wordt het terrein in zijn geheel onderzocht (vlakdekkend onderzoek). Het streven daarbij is zoveel mogelijk informatie te verkrijgen over de vindplaats. Na de opgraving zijn de archeologische gegevens veiliggesteld en kunt u verder met uw plannen. U ontvangt een wetenschappelijk rapport met de resultaten.
Archeologische begeleiding
In uitzonderlijke gevallen staat het bevoegd gezag toe dat uw graafwerk door kan gaan, mits een archeoloog meekijkt met uw werkzaamheden om archeologische resten te documenteren. Dat noemen we een archeologische begeleiding. U ondervindt daarmee zo weinig mogelijk oponthoud, terwijl ons erfgoed toch in kaart kan worden gebracht. Echter, dit is geen standaard procedure en zal alleen worden toegestaan als het niet anders kan, of als volledig opgraven niet zinvol is.
Programma van Eisen
Net zoals bij bouwprojecten stelt de overheid een Programma van Eisen verplicht bij gravend archeologisch onderzoek: proefsleuvenonderzoek, opgraving en archeologische begeleiding. Zoekt u iemand die een PvE voor u kan opstellen? Archol stelt jaarlijks vele Programma’s van Eisen op voor archeologisch onderzoek. Vraag ons eens naar de mogelijkheden.
Archeologie en publiek
In het Verdrag van Faro, dat Nederland in 2022 heeft geratificeerd, wordt het belang van erfgoed voor onze samenleving benadrukt. Betrokkenheid van het publiek en amateurarcheologen staat hierbij centraal. Lezingen, tentoonstellingen of open dagen stellen hen in staat om mee te kijken of mee te doen met archeologisch onderzoek. Met folders en publieksboekjes leren omwonenden of nieuwe bewoners over de geschiedenis van hun wijk. Publieksbetrokkenheid kan prima worden ingepast in archeologisch onderzoek. Zo dragen we bij aan toegankelijke archeologie voor iedereen. Daarmee komt uw project extra in de schijnwerpers te staan!
Specialistisch onderzoek
Bij archeologisch onderzoek komen veel verschillende disciplines samen. Archol heeft verschillende specialisten in huis en kan hen direct inzetten bij het veldwerk en de uitwerking daarvan. Meer weten over ons specialistische onderzoek? Een compleet overzicht van ons aanbod aan specialistisch onderzoek vindt u hier.
Digitaliseren
Tegenwoordig worden archeologische veldtekeningen bijna altijd direct digitaal vervaardigd. Vroeger werden sporenvlakken, doorsnedes van sporen en details met de hand op schaal getekend op grote A0 vellen millimeterfolie. Voor de uitwerking en rapportage van deze oude (pre-Malta) projecten is het soms nodig om deze analoge veldtekeningen te digitaliseren.
Archol biedt deze digitaliseringsdiensten aan. Door oude veldtekeningen om te zetten naar digitale formaten, maken we deze waardevolle gegevens toegankelijker voor hedendaags onderzoek en dragen we bij aan het behoud en de ontsluiting van archeologisch erfgoed.
